Voor een monumentale boerderij uit halverwege de achttiende eeuw heeft B+O Architecten en Stedenbouw in samenspraak met de bewoners een ontwerp gemaakt voor de transformatie naar een woonhuis. In een hoge ruimte is een verdieping geplaatst, waarbij de vloer het plafond van de keuken is. Daarnaast en omheen loopt de ruimte van vloer tot aan het monumentale dakspant. Een behoorlijke akoestische uitdaging, die werd aangegaan met de toepassing van de naadloze plafondoplossing Rockfon Mono Acoustic in een verrassend kleurrijke uitvoering. Het resultaat is pure comfortbeleving, zo laten de bewoners weten.
Rijksmonument leverde aantal beperkingen op
De boerderij is een Rijksmonument. Dit leverde bij het maken van een ontwerp een aantal beperkingen op voor B+O Architecten en Stedenbouw, legt architect Pieter Brink uit. “We moesten allereerst rekening houden met de status van Rijksmonument. Vanaf de openbare kant – de kant die in het zicht is vanaf de weg – moest de boerderij zo veel mogelijk intact blijven.”
Van binnen werd de boerderij helemaal gestript. Eén grote, hoge ruimte was het vertrekpunt waar B+O Architecten samen met opdrachtgevers Abe en Petra Brouwer voor het ontwerp aan de slag gingen. “Wij wilden niet één grote hoge ruimte, maar een verdieping erin. Boven de slaapkamer, een kantoor en de badkamer. Beneden de keuken, het woongedeelte”, legt Petra uit. “En vergeet mijn ‘mancave’ niet”, vult Abe aan.
Een comfortabel, eigentijds woonhuis. Zo omschrijft architect Brink wat hij voor ogen had bij het maken van het ontwerp. “Met behoud van oorspronkelijke details”, voegt hij eraan toe. “Het oudste onderdeel van de ruimte vormden de gebinten. Die vonden wij heel waardevol om te behouden. De meeste hebben we kunnen laten restaureren, één was echt te slecht, die is vervangen door een nieuwe. Ook is een nieuwe sporenkap aangebracht. De oude was verzakt en al deels beschadigd door een storm.”
Mooie mix tussen oud en hypermodern
Bij binnenkomst van de boerderij valt direct de enorme klapdeur met daarop een rode stip op. Daarachter bevindt zich de keuken. De oud-Hollandse tegeltjes met daarin een pizza-oven maskeren de trap naar de bovenverdieping. Het contrast met de hypermoderne keuken in het hart van de ruimte zorgt voor een mooie mix. Het oog wordt daarna direct getrokken naar het weidse uitzicht aan de achterkant van de woning.
Opvallend is ook de ruime hoeveelheid daglicht die de woning binnenstroomt. “We hebben in het ontwerp een ingreep gedaan in de achtergevel. Die ligt niet in het zicht van de openbare weg, daardoor waren we niet beperkt en hebben we een enorme glazen gevel kunnen realiseren, van de vloer tot en met het dak. In de zijgevel zijn drie ramen aangebracht, een grote en een kleine op de begane grond, en een raam ter hoogte van de bovenverdieping. Door op die verdieping een groot rond raam aan te brengen, is daar ook deels daglichttoetreding”, vertelt architect Brink.
Veel harde materialen toegepast
In de woning zijn veel harde materialen toegepast, bijvoorbeeld veel glas en een gevlinderde betonvloer. In combinatie met de hoogte van de ruimte leverde dit een behoorlijke akoestische uitdaging op. Bewoners Abe en Petra weten uit ervaring hoe belangrijk akoestiek in een ruimte kan zijn. Abe: “Wij zijn eigenaar van een hotel-restaurant en weten uit de praktijk welke invloed akoestiek op de beleving van de gasten kan hebben. Een slechte akoestiek heeft een vermoeiende uitwerking. Dat wil je zeker niet in je eigen huis, waar je zo comfortabel mogelijk wil verblijven. Het is beter om bij de bouw hier rekening mee te houden, dan achteraf voor een dure oplossing moeten kiezen.” Een optie voor een betere akoestiek was bijvoorbeeld het aanbrengen van wandbekleding, stelde de architect. “Dat wilden wij liever niet”, zegt Petra, “want dan waren we beperkt in de afwerking. We wilden graag een afwerking met een stuclaag.”
Montage leverde uitdaging op
De gewenste akoestiek werd bereikt door Rockfon Mono Acoustic toe te passen, een product dat wel vaker in woningen wordt toegepast. De montage leverde een behoorlijke uitdaging op voor Annhil Systeemplafonds uit Hoogeveen, zo verzekert directeur Hilco Nijmeijer. “Toen ik voor de eerste keer de ruimte binnenkwam, zag ik direct dat het een hele klus zou worden. Veel schuine kanten, er was in feite nergens een rechte lijn waar we de metingen op konden concentreren. We moesten zelf een waterpaslijn bepalen, het plafond hebben we in een soort perspectief opgemeten. We hebben veel ervaring met de afbouw van boerderijen en schuurwoningen, maar hier moesten we met echt veel afwijkende maten werken. Kijk alleen maar naar het verloop bij het dakraam”, vertelt hij terwijl hij naar het dakraam wijst. “En de hoogte van de ruimte was een uitdaging”, voegt hij eraan toe. “Het hoogste punt was op acht meter hoogte, best wel een dingetje.”
Warme kleuren toegepast
De toe te passen kleuren vormden een volgende uitdaging voor het bedrijf uit Hoogeveen. Petra had die uitgekozen. “Ik hou helemaal niet van wit, maar van warme kleuren. Een voorbeeld daarvan is het behang met de grote, kleurrijke ballen op een muur in de woonkamer. Ik ben enorm fan van groen. Het zorgt ook voor een verbinding met buiten”, verklaart zij haar keuze.
Annhil Systeemplafonds had wel ervaring met de montage van zwarte en witte plafonds, maar niet in de door de bewoonster gekozen kleuren. “De kleuren moesten naar boven toe doorlopen, ook waar de platen van onderen wit zijn. Die overgang moest perfect zijn. Ook bij de overgangen bij de gebinten. Daar moesten de Rockfon Mono Acoustic-platen strak omheen worden gemonteerd en de overgang van de kleuren moest ook strak zijn.”
Voor de montage van de plafondpanelen heeft het afbouwbedrijf uit Hoogeveen een andere methode gebruikt. “Normaal gesproken worden vanwege de geringe hoogte de panelen tegen de onderzijde van de bovenliggende vloer verlijmd. Hier hebben we ervoor gekozen om eerst een frame aan te brengen en de panelen daar vervolgens op te monteren. Dit was nodig vanwege de grillige onderconstructie en de hoogteverschillen die we moesten overbruggen in verband met de weglopende kapconstructie. Daarna zijn de panelen afgevuld met powder filler en afgewerkt met een speciale render in kleur. Deze combinatie zorgt voor de open structuur, essentieel voor de geluidsabsorptie, en een zeer egale uitstraling van het plafond.”
Bewoners ervaren een hoog comfort
Dat de genomen akoestische maatregelen het gewenste effect hebben, blijkt al direct bij binnenkomst van de keuken en woonkamer. “Wij ervaren een hoog comfort, de ruimte is erg stil. Zeker ook in combinatie met het toegepaste tripleglas dat het geluid van buiten tegenhoudt en de warmte binnen. Duurzaamheid was sowieso een belangrijk uitgangspunt voor ons. De woning is gasloos en door middel van zonnepanelen wekken we stroom op”, vertelt Abe enthousiast.
Nijmeijer is ook tevreden met het eindresultaat. “We kregen te maken met flink wat uitdagingen qua maatvoering en kleurgebruik. Dat vereiste een strakke montage, ook om oneffenheden die bij strijklicht zichtbaar kunnen zijn te voorkomen. Dat vind ik erg goed gelukt, al zeg ik het zelf”, zegt hij trots.
Ceico Datema, Area Sales Manager bij Rockfon, was namens de fabrikant als adviseur bij het project betrokken. “Wij adviseren steeds vaker de toepassing van Rockfon Mono Acoustic in woningen, maar die plafonds worden hoofdzakelijk in het wit uitgevoerd. De toepassing van de door de bewoners gekozen kleuren – geen standaardkleuren overigens – levert een visueel veel spannender eindresultaat op. Om kleurgebruik meer te stimuleren en de gebruikers meer keuze te bieden, is Rockfon Mono Acoustic nu ook verkrijgbaar in de Colours of Wellbeing, het kleurenpalet van de Rockfon Color-all producten.”
Lees hier meer over de naadloze plafond-en wandoplossing Rockfon Mono Acoustic.
Dit is een bewerkte versie van het artikel uit Plafond & Wand Info: www.plafondenwand.info
Auteur: Wilbert Leistra
